Waluty i kursy walut

Waluta jest to ogólnie mówiąc jednostka monetarna, albo synonim słowa pieniądz, która prawnie obowiązuje w danym kraju. Z walutami mamy jednak do czynienia głównie w procesie wymiany międzynarodowej, gdzie waluta jest środkiem rozliczeniowym oraz środkiem, za pomocą którego reguluje się płatności w transakcjach międzynarodowych. Wśród walut wymienić można walutę krajową, czyli jednostkę monetarną danego państwa, a także walutę zagraniczną, czyli jednostkę monetarną, używaną do dokonywania płatności w transakcjach dokonywanych pomiędzy dwoma różnymi państwami. Aby jednostka monetarna danego kraju stała się walutą, konieczny jest do spełnienia warunek jej wymienialności, czyli możliwości swobodnej wymiany jednej waluty krajowej, na inną walutę zagraniczną, bądź odwrotnie, według tzw. kursu walutowego. Waluty można dzielić w różny sposób, a jednym z głównych podziałów jest klasyfikacja walut na twarde – dotyczy to walut wymienialnych niemalże w każdym miejscu i o każdej porze, czyli np. dolar amerykański; oraz waluty słabe, czyli takie, które mają ograniczoną wymienialność, a także których nie można wywozić z kraju, np. dinar tunezyjski. Z procesem tym nieodłącznie złączone są pojęcia kursu walutowego oraz rynku walutowego.

Rynek walutowy to rynek międzynarodowy, na którym dokonuje się transakcji walutowych, czyli wymiany jednej waluty na inną. Wymiany tej z kolei dokonuje się po kursie walutowym, który określany jest jako cena jednej waluty wyrażona w jednostkach innej waluty. Kwotowania waluty, czyli określenie kursu walutowego, są dwustronne, co oznacza, że w każdym przypadku podawane są dwie ceny. Pierwsza z nich to cena, po której osoba zainteresowana kupnem danej waluty (tzw. kwotujący) musi za nią zapłacić, z kolei druga cena, to ta, po której daną walutę można sprzedać. Dla przykładu kurs walut określony w sposób następujący USD/PLN 3,2864/3,2805 oznacza iż w danej chwili chcąc zakupić walutę dolara amerykańskiego, należy za niego zapłacić 3,2864 polskich złotych, z kolei chcąc sprzedać tę walutę, za jednego dolara można uzyskać 3,2805 PLN. Różnica pomiędzy kursem kupna, a kursem sprzedaży, w naszym przypadku wynosząca 0,0059 nazywana jest spreadem.

Kursy walut w gospodarce rynkowej nie są kształtowane odgórnie, ale ustalane są przez rynek, czyli wiele wszystkich przez popyt i podaż na rynku, tj. przez ilość osób kupujących i sprzedających daną walutę. Innymi dodatkowymi czynnikami makroekonomicznymi, które w mniejszym stopniu wpływają na kształtowanie się kursów walut mogą być: poziom stóp procentowych, czy psychika ludzka. To wszystko sprawia, iż bardzo trudno, a wręcz niemożliwe jest przewidzenie poziomu przyszłych notowań walutowych. Najważniejszymi kursami walutowymi rynku walutowego są kursy Euro, Frank Szwajcarski, Dolar, Korona Norweska, Funt oraz porównania EUR/UDS, USD/GBP, USD/JPY; z kolei kursami walutowymi, które dominują na polskim rynku walutowym są: USD/PLN, EUR/PLN, CHF/PLN, GBP/PLN, czy JPY/PLN. Cechą charakterystyczną rynku walutowego, która odróżnia ten rynek od innych rynków jest to, że handel na tym rynku odbywa się 24 godziny na dobę. Jest to możliwe dzięki decentralizacji rynku, polegającej na możliwości składania zleceń w centrach transakcji walutowych na całym świecie. Otwarcie rynku w Europie zbiega się z jednoczesnym zamknięciem rynków azjatyckich, a jego zamknięcie z otwarciem notowań amerykańskich. Z kolei zamknięcie rynku amerykańskiego wiąże się jednocześnie z otwarciem rynku australijskiego, a jego zamknięcie oznacza otwarcie rynku azjatyckiego i tak w koło.

Głównymi uczestnikami rynku walutowego są banki komercyjne, które dokonują prawie 90% ogólnego obrotu. Poza nimi na rynku tym handlują też wyspecjalizowane firmy brokerskie, międzynarodowe domy maklerskie, a także banki centralne. Dla zwykłego uczestnika rynku walutowego zostały powołane specjalne instytucje finansowe, zajmujące się kupowaniem i sprzedawaniem walut od klientów indywidualnych i są to kantory wymiany walut. Kantory są dostępnie niemalże w każdym zakątku większego miasta w całej Polsce. W dobie podróży zagranicznych, a także pracy zarobkowej za granicą, bądź dla zagranicznej firmy, ich przydatność jest nieoceniona.

W Rzeszowie kantory zlokalizowane są niemal wszędzie. Wymienić można chociażby 1, Kantor przy ulicy Grottgera 6/2, Kantor przy ulicy Grottgera 2, Kantory wymiany walut przy ulicy Grunwaldzkiej 36, Kantor przy ulicy Kościuszki 7, Kantor Insygnia przy ulicy Mickiewicz 17 oraz Grunwaldzkiej 18, Kantor przy ulicy Lisa Kuli 19 (w galerii Graffika), Kantor Okay przy ulicy Jagiellońskiej 18 oraz przy alei Rejtana 1, Kantor Casinos przy następujące kantory wymiany walut: Eurostar przy ulicy: Asnyka 7, Globstar przy Placu Wolności ulicy Cieplińskiego 2, Kantor przy ulicy Kolejowej 12, Kantor przy ulicy Lenartowicza 1, Kantor przy ulicy Targowej 4, Kantor przy ulicy Jabłońskiego 6, Kantor przy ulicy Piłsudskiego 8/10, Kantor przy ulicy Okulickiego 10, Musti Kantor przy ulicy Przemysłowej 14, Kantor przy ulicy Żeromskiego 13, Kantor przy ulicy Rejtana 53 (w galerii Full Market), Kantor Sad-Bis przy ulicy Przemysłowej 9b, a także Kantor przy alei Witosa 21 (w pasażu Real).